امروزه در صنعت ساختمان استفاده از نماهای خشکه چینی بسیار رونق یافته و به دلیل ویژگی های خاصی که دارند، بسیاری از انبوه سازان در ساخت و ساز ساختمان های مرتفع از آنها استفاده می کنند. اما در صورتی که درز بین سنگ ها گرفته نشود، باعث تجمع انواع آلودگی ها شده و در زمان باراش باران این آلودگی ها بر روی نما جریان یافته و باعث کثیف شدن نما می گردد. از طرف دیگر به دلیل شرایط جوی نماها دچار انبساط و انقباض زیادی می شوند که با استفاده از مواد بندکشی معمولی مانند سیمان سفید و پودر سنگ قابل پر شدن نبوده و بعد از گذشت زمانی کوتاه بندها مجددا ریخته و خالی می گردد. از این رو استفاده از ماستیک به عنوان راهکاری است که با کمک آن درزگیری انجام می شود.
ماستیک چیست؟
ماستیک جزء مواد و محصولاتی است که برای آب بندی و درزگیری از آن استفاده می شود. این ماده به شکل خمیری بوده و به صورت تک جزئی یا دو جزئی برای پر کردن درزهای انبساطی در ژوئن های فلزی و بنتی تولید می شود. خمیر ماستیک در برابر عوامل جوی پایدار بوده و حالت ارتجاعی خود را به صورت طبیعی بعد از گیرش حفظ خواهد کرد.
ویژگی های ماستیک
خمیر ماستیک دارای خاصیت انبساط و انقباض بسیار بالایی می باشد و چسبندگی فوق العاده ای دارد و به انواع مصالح ساختمانی مانند بتن، سنگ و فلزات می چسبد. این خمیر در برابر اشعه ماوراء بنفش دارای مقاومت بسیار بالایی بوده و کاملا ضد آب می باشد. ماستیک ها قابلیت انعطاف پذیری بالایی در گرمای بسیار زیاد و سرمای شدید دارند و در برابر عوامل خورنده و اسیدی از خود مقاومت نشان می دهند.
ماستیک ها قابلیت رنگ پذیری با انواع رنگ های حلال دار یا محلول در آب را بدون انقباض یا شره کردن دارند و از یخ زدگی محل درزگیری جلوگیری می کنند و هرگز سمی نبوده و می توان از آنها در مجاورت آب آشامیدنی استفاده نمود. ویژگی دیگر ماستیک این است که مانع از جذب آلودگی در لبه های سنگ می شود و باعث ایجاد ظاهری زیبا می گردد.
کاربرد ماستیک
کاربرد ماستیک ها با توجه به نوعی که دارند، مختلف است. برای مثال بعضی از ماستیک ها به جهت آب بندی مخازن آب و فاضلاب ها مورد استفاده قرار می گیرند و برخی دیگر به دلیل ویژگی هایی که دارند برای کف سازی مناسب هستند. ماستیک های دیگری هم وجود دارد که از آنها برای آب بندی کانال های آبیاری استفاده می کنند.
نمونه دیگری از ماستیک ها به خاطر مقاوم بودن در برابر مواد نفتی برای ترمیم ترک های آسفالت ها کاربرد دارند. البته نوع دیگری از ماستیک ها به آب بندی دور پنجره ها کمک می کند و برای مصارف سبک مورد استفاده قرار می گیرند. از آنجایی که ماستیک ها نوعی ماده الاستیک هستند برای پر کردن درزهای انبساطی سازه های بتنی کاربرد دارند تا از این طریق امکان جابجایی درزها در اثر تغییرات دمایی فراهم شود.
انواع مختلف ماستیک
ماستیک ها در پایه های مختلف شیمیایی دارای انواع مختلفی می باشد که شامل ماستیک قیری، ماستیک سیلیکونی، ماستیک اکرولیکی، ماستیک پلی سولفاید، ماستیک پلی یورتان و بسیاری دیگر می باشد.
-
ماستیک پلی پورتان
ماستیک پلی پورتان جزء پر کاربرد ترین و قوی ترین نوع ماستیک ها به حساب می آید. این ماستیک از نوع تک جزئی بوده بر پایه رزین های پلی یورتان و سایر افزودنی ها طراحی شده است. ماستیک پلی یورتان نسل نوین الاستومرهای ترموست پرکننده درزهای انبساطی می باشد و برای درزهایی که در معرض تردد باشند، بسیار کاربرد داشته و بهترین گزینه برای درزهای پوشش های آلومینیومی نما هستند.
ویژگی های ماستیک پلی پورتان
این نوع ماستیک ها مقاومت بالایی در مقابل نورخورشید دارند. سریع خشک شده و بسیار با دوام هستند. از آنجایی که ماستیک پلی یورتان ضد خزه و جلبک می باشد، برای پر کردن درزهای انبساطی بسیار مناسب است.
-
ماستیک قیری
نوع دیگری از پر کننده های درز ماستیک های پایه قیری می باشند که در دو نوع سرد اجرا و گرم اجرا عرضه می شوند. تقسیم بندی این نوع ماستیک ها به دلیل نحوه عملکرد و اجرای این مواد می باشد و باید در زمان انتخاب نوع ماستیک به درجه حرارت و عمودی یا افقی بودن درزها توجه نمود.
ماستیک پلی سولفاید
این نوع ماستیک بر پایه رزین های پلی سولفاید است و به صورت دو جزئی طراحی و تولید می شود. ماستیک پلی سولفاید در دو حالت مایع و خمیری عرضه می گردد و از نوع ریختنی آن برای سطوح افقی و از نوع تزریقی آن به جهت سطوح عمودی استفاده می شود. از آنجایی که ماستیک پلی سولفاید دارای چسبندگی بسیار زیادی است می توان از این ماده در کنار سطوح سیمانی،فلزی، چوبی و سنگی استفاده نمود.
ماستیک سرد اجرا
این خمیر درزگیری بر پایه قیر اصلاح شده، الیاف، و حلال های هیدروکربنی تهیه می شود و آماده مصرف می باشد. ماستیک سرد اجرا تک جزئی بوده و با استفاده از ماله یا کاردک به آسانی بر روی سطوح مختلفی مانند بتنی، آجری و آسفالت اجرا می شود.
ماستیک اپوکسی
ماستیک اپوکسی بر پایه رزین های اپوکسی و سایر افزودنی ها تولید و به جهت پرکردن درزهای انبساطی کاربرد دارد. از آنجایی که این محصول در ترکیب با رزین های پلیمری تهیه می شود بدون اینکه در خود جمع شود، خاصیت الاستیسیته و چسبندگی بالایی دارد و چون تنوع رنگی در این ماستیک زیاد است برای درزهای اجرایی و ساختمانی بسیار مناسب خواهد بود.
انواع ماستیک بر اساس نوع و کیفیت
ماستیک ها عملکرد متفاوتی در آب بندی دارند و به لحاظ نوع اجرا به دو دسته ماستیک سرد اجرا و ماستیک گرم اجرا تقسیم بندی می شوند. این مسله به خاطر درجه حرارت اجرای مواد در زمان اعمال بوده و باید در زمان اجرای آن تمامی شرایط ایمنی به شکل درست و اصولی رعایت شود.
نکات ایمنی جهت استفاده از ماستیک ها
- در زمان استفاده از ماستیک ها باید دقت داشته باشید که سطح زیر کار برای اجرا کاملا تمیز و بدون ذرات چسبنده و سست باشد.
- بعد از تمیز کردن زیر کار باید در موارد خاص از پرایمر بر روی سطح استفاده شود و در حدود ۲ تا ۴ ساعت زمان لازم است تا پرایمر بر روی سطح کاملا خشک شود.
- قبل از استفاده از ماستیک باید فرصت داد تا عمل آوری بهینه ماستیک مورد نظر تمام شود.
- در زمان اجرای ماستیک گرم اجرا نباید دمای کار زیاد از حد بالا باشد، زیرا باعث سوخته شدن آن می شود.